1915 yılı ilkbaharında tabiat bütün neşe ve güzellikleri ile yeniden canlanmayı,
Renk renk çiçeklerle bezenmeye başlarken,
Bu canlılık ve güzellikleri sevgi ile kucaklamaya hazırlanan Çanakkale'nin dağları bayırları,
Suları denizleri,
Yüz binlerce insanoğlunun vucuduyla kucaklaştı.
İlkbahar yağmurları yerine mübarek şehitlerimizin,,
Avrupa'dan,Asya'dan, Afrika'dan ,Avusturalya'dan,
Gelen her renk ve ırktan,
İnsanların,kanlarıyla sulandı.
Neden?
Çanakkale Boğazı ,
Çeşitli kavimlerin geçiş yolu olmuştur.
Büyük İskender'in,Perslerin geçiş yolu.
Anadolu ve Balkan seferlerinin geçiş yeri Çanakkaledir.
İyonlar,Araplar,Haçlılar,Cenevizliler,Venedikliler,
Bu boğazdan geçerek İstanbulu fetih girişimlerine başlamışlardır.
Marmara ve Karadenizde koloniler kurmuşlar,
Ticaret yapmışlardır.
Denizci kavimlerin,Karadenizden ziyade,
Akdenizde yoğun olması,
İstanbul Boğazından daha fazla,
Çanakkale Boğazı su yolunu,
Gerek askeri,gerek ekonomik açıdan,önemli kılmış,
Savunmada,
Daima ön planda tutulması gerektirmiştir.
Çanakkale Boğazında,
İstanbul Boğazından daha fazla ,
Savunma sistemleri,
Kale yapılanmasının sebebi budur.
Fatih Sultan Mehmet,
İstanbul'lu kuşattığı zaman,
Ceneviz gemileri,
Bu boğazdan,serbestçe geçerek,
Bizansa yardım malzemesi götürebildiği gibi,
Zeytin burnu açıklarında,
Osmanlı donanmasınıda mağlup ederek,
Benç padişahıda hiddetlendirmiş,
Fatih atını denize sürerken gösteren resimlerin,
Yapılmasının nedeni budur.
Venedik gemilerinde,
Bizansın yardımına gelmesi beklediğinde,
Bizansın mukavemet güç kazanmış,
İstanbulu'un kuşatma süresi uzamıştır.
Fatih Sultan Mehmet,
İstanbulu fethinden sonrada,
Çanakkale Boğazının savunması ile paralel olduğunu,
İdrak etmiştir.
Eflak seferinden sonra,1466 da,
Boğazın en derin yerine,
Çimenlik ve Kilitbayır kaleleri inşa etmiştir.
Girit seferi sırasında,
Venediklerin ve Cenevizlerin,
Boğaza yaptıkları çeşitli,
Zorlama hareketleri ile,
Osmanlı donanmasına uyguladıkları abluka dolayısıyla,
Köprülü Mehmet Paşada,
1661 de Boğazın girişinde Kumkale ve Sebdülbahir kaleleri,
İnşa etmiştir.
Boğazın,girişinde ve merkezinde bu karşılıklı kalelere rağmen,1807 de Osmanlı -Rus savaşı sırasında ,
İngiliz filosu,
19 Şubat 1807 de Boğazı zorla geçerek,
Marmaraya girmiştir.
Boğazdan alınan derslerle,
Nara kalesi karşısına,Bigalı kalesinin inşasına başlanmıştır.
Boğaz savunmasında,üçüncü kale zinciri kurulmuştur.
ÇANAKKALE GEÇİLMEZ
Cemal Borandağ
17 Kasım 2017-Tuzla-İstanbul
Çanakkale Geçilmez.